تا مرد سخن نہ گفتہ باشد
عیب و ہنرش نہفتہ باشد
امروز بہ وقت بامداد یک خیال عجیب بہ یادم آمد. گفتم حیات چہ قدر گران است! خاست خدا دگر و خاست بندہ دگراست . خدا چہ میگوید و بندہ چہ میکند؟ باز بہ اطراف نظر داختم و دیدم کہ دنیا روان است و خالق مہربان. او میبیند و ما ازو پنہاں نیستیم! نہ از آغاز خبر داریم و نہ از انجام. آخر بہ کجا روانیم کہ این قدر دوانیم! لمحہ ای خاموش شدم وباز فکر در سرم زد. دراں لمحہ حافظ بہ یادم آمد کہ گفتہ بود.
"این چہ شوریست کہ در دور قمر می بینم
ہمہ آفاق پر از فتنہ و شر می بینم”
امروز فتنہ و شر از جہاں کندہ نیست این را حقیقت میگویم جائے خندہ نیست! بہ ہیچ منزل نہ رسیدہ بودم کہ قول یک بندہ نیک خدا بہ یادم آمد. او گفتہ بود کہ
از آفت و خیز ہائی زندگی لزت ببرید! در اوج نعمات غرور و تکبر
نکنید! در افتادگی و بیچارگی بہ صبر و قناعت تکیہ کنید!
باید کہ بسیار دور نہ رویم، اعتدال را از دست نہ دہیم، راست بگویم، تحمل کنیم، زبان شکوہ را دراز نہ کنیم، تا حد امکان سخن حق بگویم. اگرچہ سخن حق دل پاکان را نوازش میدھد و دل منافقین را می خراشد. اللہ تبارک و تعالیٰ در کلام خودش می فرماید.
﴿يُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَيَأۡمُرُونَ بِٱلۡمَعۡرُوفِ وَيَنۡهَوۡنَ عَنِ ٱلۡمُنكَرِ وَيُسَٰرِعُونَ فِي ٱلۡخَيۡرَٰتِۖ وَأُوْلَٰٓئِكَ مِنَ ٱلصَّٰلِحِينَ١١٤﴾ [آلعمران:114].
ترجمه: «به خدا و روز قيامت ايمان دارند و به كار پسنديده فرمان مىدهند و از كار ناپسند بازمىدارند و در كارهاى نيك شتاب مىكنند، و آنان از شايستگانند».
﴿مَّنۡ عَمِلَ صَٰلِحٗا فَلِنَفۡسِهِۦۖ وَمَنۡ أَسَآءَ فَعَلَيۡهَاۗ وَمَا رَبُّكَ بِظَلَّٰمٖ لِّلۡعَبِيدِ٤٦﴾ [فصلت: 46]
«هر کسکه کار شایستۀ انجام دهد، پس به سود خود اوست، و هر کس بدی کند، پس به زیان اوست، و پروردگار تو هرگز به بندگان ستم نمیکند».
کسانی که «امروزشان» را به امید «فردا» میگذرانند فردایشان هم به حسرت «دیروز» خواهد گذشت. در ایام جوانی برای دوران پیری و ضعف ذخیره سازی کنیم کار هر روز را همان روز انجام دهیم و برای فردایش نگذاریم.در کلاس عمر، هرکس را یک بار مینشانند و درس میدهند و امتحان میگیرند. ما اکنون سر کلاس نشستهایم، کارنامه اعمال ما را در قیامت به دست ما میدهند، خدا کند از مردودان و شرمساران آن روز نباشیم. با نیکوکاری به عمرمان برکت دهیم.«دل» هم میتواند خانه خدا باشد، هم میتواند پایگاه شیطان. اگر بخواهی ابلیس به خانه دلت راه نیابد و آن را اشغال نکند، این خانه را به خدا بسپار.و دربان دلت باش .این بود آن خیال کہ در وقت بامداد آمدہ بود و این است نتیجہ آن خیال برائے شما در تحریر آوردہ ام. خدا یارونگہدار شما.